Trojan, bir tür kötü amaçlı yazılım (malware) olup, adını Yunan mitolojisindeki ünlü “Truva Atı” hikayesinden alır. Truva Atı, kendisini masum bir armağan olarak sunarak içindeki askerleri Truva şehrine gizlice sokmuştu. Benzer şekilde, bir Trojan da kendini meşru bir yazılım gibi gösterir ve kullanıcının onu indirip çalıştırması için kandırır. Virüslerden ve solucanlardan farklı olarak, Trojan’lar kendiliğinden çoğalmazlar, ancak kullanıcının yanlış bir dosyayı indirmesi veya tıklaması sonucu sisteme bulaşır. Trojan’lar genellikle kullanıcı bilgilerini çalmak, bilgisayarın kontrolünü ele geçirmek veya başka zararlı faaliyetler gerçekleştirmek amacıyla kullanılır.
Trojans, genellikle yasal gibi görünen yazılımlar veya dosyalar aracılığıyla bilgisayara sızar. Yayılma yolları şunlardır:
Bir Trojan sisteme sızdıktan sonra, birkaç farklı şekilde zararlı olabilir. Kullanıcı bilgilerini çalabilir, klavye tuşlarını kaydedebilir veya bilgisayara uzaktan erişim sağlayabilir.
Trojans’ın birkaç farklı türü vardır, her biri farklı amaçlarla tasarlanmış olabilir:
Daha fazla bilgi için, Kaspersky’nin Trojan Rehberi sayfasına göz atabilirsiniz.
Bir Trojan bulaştığında, sistemin temizlenmesi için dikkatli adımlar atılmalıdır. İşte Trojan’dan kurtulmak için takip edebileceğiniz adımlar:
Trojan bulaşan bir bilgisayar, internet üzerinden hacker’lara bağlanabilir. Bu yüzden, internet bağlantısını kesmek ilk adımdır. Bu, Trojan’ın uzaktan kontrol edilmesini engelleyecektir.
Güvenli Mod, yalnızca gerekli sistem dosyalarını yükler ve kötü amaçlı yazılımların çalışmasını engeller. Windows’ta güvenli moda girmek için:
Güvenli modda başlatmak için detaylı bilgiye Microsoft’un Güvenli Mod Kılavuzundan ulaşabilirsiniz.
Güvenilir bir antivirüs yazılımı kullanarak bilgisayarınızı taramak, Trojan’ı tespit etmenin en etkili yollarından biridir. Piyasadaki en popüler antivirüs yazılımlarından bazıları şunlardır:
Antivirüs yazılımının güncel olduğundan emin olun. Güncellemeler, yeni Trojan’ları tespit etme konusunda kritik rol oynar.
Tarama tamamlandığında, antivirüs yazılımınız size bulunan tehditlerin bir listesini sunacaktır. Çoğu program, şüpheli dosyaları karantinaya almayı veya silmeyi seçmenize imkan tanır. Karantinaya alma, dosyaları sistemden izole eder, silme ise onları tamamen kaldırır.
Antivirüs yazılımı çoğu zaman Trojan’ı temizlese de, geriye kalan bazı zararlı dosyalar olabilir. Kalan dosyaları temizlemek için CCleaner gibi araçları kullanabilirsiniz. CCleaner, kayıt defteri hatalarını ve istenmeyen dosyaları temizlemenize yardımcı olur. CCleaner’ı İndirin.
Trojan’lar genellikle eski yazılım hatalarından yararlanarak sisteme girer. Sisteminizi ve yazılımlarınızı güncel tutmak, güvenlik açıklarını kapatarak Trojan’ların sisteminize girmesini engeller.
Trojan temizlendiğinde bile, bilgisayarınızda hala olağan dışı performans düşüşleri, sıkça açılan pop-up’lar veya hatalar olabilir. Bu tür davranışlar, başka zararlı yazılımların veya Trojan’ın geride bıraktığı kalıntıların bir göstergesi olabilir.
Trojan’lardan kurtulduktan sonra, tekrar enfekte olmamak için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:
Daha fazla bilgi ve siber güvenlik önlemleri için, CISA’nın Siber Güvenlik Kılavuzları sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Trojan’lar, siber tehditlerin en tehlikeli türlerinden biridir çünkü kullanıcılara zarar vermek için genellikle masum bir uygulama gibi görünürler. Trojan’ları tespit etmek ve temizlemek için dikkatli adımlar atılmalıdır. Sisteminizi düzenli olarak güncel tutmak, güvenilir antivirüs yazılımları kullanmak ve güvenli internet alışkanlıkları benimsemek, Trojan gibi kötü amaçlı yazılımlardan korunmanıza yardımcı olacaktır.